شعر ومتن کردی و فارسی

 

 

 

Cegerxwîn

 جگرخون با اسم واقعی شیخ موس در سال 1903در روستای حصار از توابع ماردین کردستان ترکیه در یک خانواده فقیرمتولد شده است . پدرش حسن پسر محمود پسر علی می باشد ، او دردوران کودکی به کارهای چوپانی و گله داری مشغول بوده وخیلی زود پدرش را از دست می دهد . پس از مرگ پدر

 نزد خواهرش آسی (آسیه ) به زندگی اش ادامه می دهد. سپس به عنوان طلبه وارد مدارس دینی می شود .جگرخون خیلی زود علوم دینی را نزد استاد عبید فرا می گیرد .واز خود او اجازه نامه ماموستایی را می گیرد . بارها به ایران و عراق سفر کرده و تا کنون پنج دیوان شعر از او به چاپ رسیده است .اشعار جگرخون با موضوعات : زندگی و آیین کردان ، ، عشق و محبت ، دوستی ، صلح و آشتی بین انسانها می باشد .آثاری درخصوص اندیشمندان، ادبا و علمای کرد ، تاریخ شعر و شاعری کردان نیزاز او به یادگار مانده است.

 

 

دو اتفاق بزرگ در منطقه باعث می شود که شخصیت وی در منطقه تغییر یابد و راهش را به سوی وطن پروری سوق داد:

1ـجنگ جهانی اول و اتفاقات حاصل از آن . مانند مستقل شدن ملت زیر دست ترکیه و پیمان مخصوص کردستان شمال بنام "سوار"و اقدامات ترکیه علیه این پیمان

2ـشورش شیخ سعید 1925 در برابر  ظلم ترکیه علیه کرد ها ,کشتن هزاران نفر از شورشگران. صد ها تن از این شورشگران به سوریه رفتند این شورشگران در سال 1927 گروهکی بنام " خو بوون" یعنی خودمختاری را ایجاد کردند جگر خون نیز به آنان پیوست ویکی از اعضای آن شد .

او در سال 1984 چشم از جهان فرو بست.

 

 . دیگر آثار اوعبارتنداز : زند – اوستا ، دیوان 5-a ، دیوان 6-a ، شفق ، دیوان 7a ، هیوی
چند بیت از اشعارش :
Cana xwe derîne tu ji pişta çeperê,
Perde tu hilîne, ku li min roj bê derê,
şevreş bike ronî, tu bi loks û fenerê,
Maçek ji du lêvan bide, ey lêv şekerê,
Ew e dermanê birînê û kul û derd û
 
 
 
یک شنبه 15 مرداد 1391برچسب:, :: 19:37 :: نويسنده : hevydar

 

a

 

Nawî kiçan ناوی کجان      
 
A
 
Aftaw
roj, hetaw, xor
ڕۆژ، هه‌تاو، خۆر
ئافتاو
Ala
beydax, perçem
به‌یداخ، په‌رچه‌م
ئاڵا
Alya
Nawî hozêkî kurde
ناوی هۆزێکی کورده‌
ئالیا
Amêdî
Nawî šarêke le Kurdistanî bašûr
ناوی شارێکه‌ له‌ کوردستانی باشوور
ئامێدی
Amêz
Baweš
باوه‌ش
ئامێز
Arezû
Hewes, Hez, Awat
هه‌وه‌س، حه‌ز، ئاوات
ئاره‌زوو
Askol
karmamiz, askî biçûk
کارمامز، ئاسکی بچووك
ئاسکۆڵ
Avan
nawî çyayeke le Kurdistanî bašûr
ناوی چیایه‌که‌ له‌ کوردستانی باشوور
ئاڤان
Avar
Awedan
ئاوه‌دان
ئاڤار
Awaz
goranî
گۆرانی
ئاواز
Awêze
Qendîl, Pilpile
قه‌ندیل، پڵپڵه‌
ئاوێزه‌
Awring
Piršî agir
پرشی ئاگر
ئاورنگ
Awing
Šewnim
شه‌ونم
ئاونگ
Azû
Nawî çyayeke le Kurdistanî bakûr
ناوی چیایه‌که‌ له‌ کوردستانی باکوور
ئازوو
Azya
Gurc u gol, Zîrek
گورج و گۆڵ، زیره‌ك
ئازیا
 
Nawî kuranناوی کوڕان    
A
 
Agrî
Nawî çiyayeke le Kurdistanî bakûr
ناوی چیایه‌که‌ له‌ کوردستانی باکوور
ئاگری
Akam
Encam, Aqîbet
ئه‌نجام، ئاقیبه‌ت
ئاکام
Akar
Kirdewe, Xûrewišt
کرده‌وه‌، خووڕه‌وشت
ئاکار
Ako
Lûtke, Nawî gundêke le Kurdistan
لووتکه‌، ناوی گوندێکه‌ له‌ کوردستان
ئاکۆ
Akran
Nawî gundêke le Kurdistanî bakûr
ناوی گوندێکه‌ له‌ کوردستانی باکوور
ئاکران
Akrê
Šarêke le Kurdistanî bašûr
شارێکه‌ له‌ کوردستانی باشوور
ئاکرێ
Alan
çiyayeke le Kurdistanî rojhelat, Gundêke le Kurdistanî bašûr
چیایه‌که‌ له‌ کوردستانی ڕۆژهه‌ڵات، گوندێکه‌ له‌ کوردستانی باشوور
ئالان
Amanc
Mebest, Meram
مه‌به‌ست، مه‌رام
ئامانج
Amêd
Nawî gundêke le Kurdistan
ناوی گوندێکه‌ له‌ کوردستان
ئامێد
Amûd
Lane, Hêlane
لانه‌، هێلانه‌
ئاموود
Amyar
Hawkar, Yarîdeder
هاوکار، یاریده‌ده‌ر
ئامیار
Ara
Bûn, Nêwan, Cêgeî jiyanî hemîšeyî
بوون، نێوان،جێگه‌ی ژیانی هه‌میشه‌یی
ئارا
Aram
Hêmin, Leserxo
هێمن، له‌سه‌رخۆ
ئارام
Aran
Hewarî koçeran le zistanda
هه‌واری کۆچه‌ران له‌ زستاندا
ئاران
Ararat
Zincîre çiyayeke le Kurdistan
زنجیره‌ چیایه‌که‌ له‌ کوردستان
ئارارات
Aras
= Araz
 ئاراز=
ئاراس
Araz
Nawî rûbarêke le Kurdistan
ناوی ڕووبارێکه‌ له‌ کوردستان
ئاراز
Arî
Regezêke, Nîštecê
ڕه‌گه‌زێکه‌، نیشته‌جێ
ئاری
Arîtma
Nawî pašayekî Made
ناوی پاشایه‌کی ماده‌
ئاریتما
Arkas
Nawî gundêke le Kurdistanî bakûr
ناوی گوندێکه‌ له‌ کوردستانی باکوور
ئارکاس
Arsan
Nawî tîreyekî kurde le Xuremabad
ناوی تیره‌یه‌کی کورده‌ له‌ خوڕه‌م ئاباد
ئارسان
Artîn
Tînî agir, Girî agir
تینی ئاگر، گڕی ئاگر
ئارتین
Arxeyan
Dilnya, Xatircem
دڵنیا، خاترجه‌م
ئارخه‌یان
Aso
Kenarî asiman, Ufiq
که‌ناری ئاسمان، ئوفق
ئاسۆ
Ašo
Pišû, îsrahet, wiçan
پشوو، ئیسراحه‌ت، وچان
ئاشۆ
Aware
Sergerdan, Derbeder
سه‌رگه‌ردان، ده‌ربه‌ده‌ر
ئاواره‌
Awêser
Nawî šaxêke le Kurdistanî bašûr
ناوی شاخێکه‌ له‌ کوردستانی باشوور
ئاوێسه‌ر
Awêsta
Nawî pertûkekeî Zerdešte
ناوی په‌رتووکه‌که‌ی زه‌ده‌شته‌
ئاوێستا
Axêz
Cûle, Cimucûl
جووڵه‌، جموجووڵ
ئاخێز
Aza
Becerg, çawnetirs
به‌جه‌رگ، چاونه‌ترس
ئازا
Azad
Serbest, Berela
سه‌ربه‌ست، به‌ره‌ڵا
ئازاد

NAWÎ KURDÎناوی کوردی 

پنج شنبه 12 مرداد 1391برچسب:, :: 17:38 :: نويسنده : hevydar

Perwerde

Alan Dilpak


Perwerde danûstandineke civakî ye di navbera mirovan de. Armanc ew e, ku kesê tê perwerdekirin (bi piranî zarok yan jî ciwan) ligor bingehên civakî yên erênî werin xwedîkirin û ji bandorên (tesîr) neyênî bên parastin. Perwerde tim kontrola rabûn û rûnishtana kesan e, yên ku, di sîstêma civakî de bi awayekî misoger (parêzî) cihê xwe bigirin.

Ligor dîtina modêrn naveroka perwerdê him jî ew e, ku kesîtîyeke azad û serbixwe were vejandin yan jî afirandin.


Norm û nirxên perwerdê yên îdîyal tim di bin bandora demê de ne û tên guhertin.
Karûbarên perwerdeke xwedî plan û armancên diyarkirî yê îdîyal jibo kesekî ciwan ew in, ku di ber her tishtî de, ligor taybetî û kanînên wî kesî derfetan amade bike, yên ku jibo pêshveçûn û serketina wî pêwîst in. Ev prosêsa civakî, di nav malbatê û sîstêma dewletê, ya perwerdeyî de, pêktê û bandora hin faktorên hawîrdorî jî lê dibe. Encama perwerdê bi tenê ew nîne, ku kesan bike endamê civakê. Lêbelê yek encama wê ya giring jî ew e, ku kesan bike xwedî taybetîyên rexneyî û erênî jibo civakê.


Her modêla perwerdê tim di bin kontrola demê de ye û ligor polîtîka pêvejoyê tê guhartin (wek: dêmokratîk, fashîst, û hwd).

perwerde

A. Ligor cih


  a) malbat
  b) hawîrdora civakî
  c) xwendegeh / dibistan
  d) sazîyên olî (xwendegeh, kurs, mizgeft)


B. Ligor bandorê

  a) bandora bê armanc
  b) bandora bi armanc


Karûbarên perwerdê yên bingehîn ev in:


A. diyarkirina armancên perwerdê
B. amadekirina derfetên hînbûnê
C. nirxandin û kontrolkirina pêshvaçûna hînbûnî

 

 

پنج شنبه 12 مرداد 1391برچسب:, :: 17:29 :: نويسنده : hevydar

...Xatirê te   

Ji bo evîna me ez vê helbesta dawî dinivîsim
Ez dixwazim bi vê helbestê te bîr bikim

Dibêjin ku tu dibî rêwî
Bê gûman ez ê jî bibim sêwî

Dixwazim çend hêsrên çavan birjînim
Mixabin nikarim bigrîm

Li min wisa nenêre
Mesekine here
Êdî ne ji min hezbike ne jî min bifikire

Tu dizanî…

Wateye evînê te bi min da fêm kirin
Bi gotinekî te reng da jiyana min

Niha jî tu diçî
Lê bizanibe! Ez dibim nîvkuştî

Tu dizanî…

Dilê min ji min xeyidiye
Ji bo te deriyê xwe vekiriye
Xuya dike ku bi hêvî ye

Ez newêrim ji re rastiye bêjim
Ji ber ku ez dilê xwe nasdikim

Bila fêm neke ku êdî tu jê hez nakî
Ji xwe bê hebûna te xwîn vedirşe

Naxwazim dilê min bibihîse
Ji ber ku ji wendabûna te pirr ditirse

Bizanibe ku...

Min ji te hezkir
Ez ji te hez dikim
Ez ê ji te hezbikim

Xatirê te...
 
یک شنبه 8 مرداد 1391برچسب:, :: 17:29 :: نويسنده : hevydar

       !.. . .Mêro şeytanqûnî bûye hayhoo


De werin li vê ecêbê û li vê kerametê binerin law, dibêjin li Malezyayê jinek 18 salî mêrê xwe daye mehkemê û doza berdanê lê kiriye. Çima hûn zanin? Ji ber ku mêrê wê zêde seksê pêre dike û dixwaze her şevê 10 lotikan lêxe.

Li gora çapemenîya Malezyayê dibêje, dibêjin mêrik şeva pêşî tam 17 carî jina xwe gevizandiye û ew nermijandiye. 17 carî law, erreeeeekkkkk!

Piştî vê tofanê jinikê gotiye:“Hewar û 101 carî hewarêêê! Mêrê min şeytanqûnî bûye bavo, ma zilamên normal karin her şev 10-17 carî seksê bikin û jina xwe jihevde bixin qirikê, waweylê!“ û serî li dadgehê xistiye.

Di vê derbarê de Alîkarê Serokê Komela Hiqûqnasên Şerîeta Malezyayê Mûsa Awang gotiye:“Jina min ji min berdayî be rast e. Qûneko şeva pêşî tam 17 carî bazdaye ser jina xwe û tirr jê berdaye. Ma law ez ev qirasê zilaman nikarim şevê 2 caran lotikan bavêjim, ev kurê kerê çawa kare 17 caran keleşkofa xwe bireşîne babam“ û maye ecêbmayî.

Jinika reben bawer dike ku şeytan ketiye ruhê mêrê wê û ji ber vê jî mêrê wê bûye wek hespê fahl û dike hîre hîr.

Piştî vê sosret û pelûla germ, îcar serokê dînî Datûk Ebû Hasan jî bi sê telaqan sûnd xwariye û gotiye:“ Bi her sê telaqên bê fitû, rastîyek di mesela şeytên de heye. Heger şeytan neketibe qûna mêrik, ne mimkin e ku zilamek karibe şevê 17 carî seksê bi jina xwe re bike ellawekîl. Hebe nebe şeytanqûnî bûye û şeytan li wî radike“ filan û fîstan.

Werhasilî kelam, mêro her şev doza 10 lotikan li jina xwe dike cîgerlerim. Gelo hûn doza çendan dikin babam? Na heger hûn jî dixwazin wek mêrkê Malezyayî şeytanqûnî bibin û bibin wek gayê nav garanê, telefonekê jê re vekin û wî biezimînin xwarinê.

Haaaaa, telefon û emaîla sayin şeytan li cem Lotikxanê heye ha. Lê em belaş nadin birê
min. Perê xwe bidin û telefona şeytankê xwe bistînin û hûn sax  

جمعه 6 مرداد 1391برچسب:, :: 12:17 :: نويسنده : hevydar

چهار شنبه 4 مرداد 1391برچسب:, :: 17:50 :: نويسنده : hevydar

حلول ماه مبارک رمضان

ramazan

remezan le hemo moslêmanê jîhanê pêîroz    

پنج شنبه 29 تير 1391برچسب:, :: 22:8 :: نويسنده : hevydar
درباره وبلاگ

سلام به تمام هموطنای عزیز ایران!به وبلاگ من خوش آمدید امیدوارم خوشتون بیاد.
نويسندگان